Günlük kullanımda bilgisayarınızın depolama alanı beklenmedik şekilde hızla doluyorsa, bunun nedeni büyük ihtimalle farkında olmadan biriken geçici dosyalar olabilir. Herhangi bir program çalıştırıldığında, sistem güncellemesi yapıldığında ya da internette gezinirken Windows, arka planda yüzlerce geçici dosya oluşturur. Bu dosyalar genellikle yazılımların düzgün çalışması için gereklidir; örneğin kurulum bileşenlerini, tarayıcı önbelleğini veya çökme sonrası kurtarma verilerini içerebilir. Ancak işlevleri sona erdiğinde çoğu uygulama bu dosyaları otomatik olarak silmez.
Zamanla biriken bu dosyalar, özellikle depolama alanı sınırlı olan cihazlarda ciddi sorunlara yol açabilir. Hatta bazı durumlarda onlarca gigabayt alanı boşuna işgal edebilirler. Modern SSD’lerde bu durum performansa doğrudan etki etmese de, eski tip mekanik sabit disklerde (HDD) dosya erişim süreleri belirgin şekilde uzayabilir. Binlerce gereksiz dosyayla dolu klasörlerin açılması daha uzun sürebilir, sistem genelinde yavaşlama yaşanabilir.
Windows’ta geçici dosyalar nasıl temizlenir?
Bu noktada, Windows’un dahili “Disk Temizleme” aracı etkili ve güvenli bir çözüm sunuyor. Başlat menüsünden kolayca erişebileceğiniz bu araç, bilgisayarınızdaki gereksiz dosyaları tarar ve güvenle silebileceğiniz seçenekleri listeler.
Geçici sistem dosyaları, eski Windows güncellemeleri, hata raporları ve internet önbellekleri gibi birçok kalıntıyı temizlemek mümkün. “Sistem dosyalarını temizle” seçeneğiyle birlikte, eski Windows kurulumlarına ait klasörler gibi daha fazla yer kaplayan dosyaları da silebilirsiniz.
Bunların arasında en dikkat çekeni, Windows güncellemelerinden sonra kalan “Windows.old” ve “Windows-BT” klasörleri. Bu klasörler, önceki işletim sistemi sürümüne dönebilmek için saklanır ancak güncelleme sorunsuz geçtiyse, 20 GB’a varan alan gereksiz yere kullanılmaya devam eder.
Geçici dosyaları manuel olarak silmek
Disk Temizleme aracı genellikle yeterli olsa da, daha doğrudan bir yaklaşım isteyen kullanıcılar geçici dosyaları manuel olarak da silebilir. Bunun için “Windows + R” tuşlarına basarak “%temp%” komutunu çalıştırabilirsiniz. Açılan klasörde, kullanıcıya özel geçici dosyalar yer alır. Hepsi seçilerek silinebilir; sistem, kullanımda olan dosyalar konusunda uyarı verir ve bu dosyalar atlanabilir. Benzer şekilde, “Temp” yazarak ulaşılabilen C:WindowsTemp klasöründe ise sistem düzeyindeki geçici dosyalar bulunur. Bu klasör için yönetici yetkisi gerekebilir.
Manuel temizlik sırasında dikkat edilmesi gereken bir diğer konu da sistemin hızlı açılması için kullanılan “Prefetch” klasörüdür. Bu klasörün içeriğini silmek genellikle depolama alanını anlamlı şekilde artırmaz, aksine bazı uygulamaların açılış süresini yavaşlatabilir. Dolayısıyla, ne işe yaradığını bilmediğiniz sistem dosyalarına müdahale etmeden önce temkinli olmakta fayda var.
Akıllı Depolama
Daha kalıcı ve zahmetsiz bir yöntem arıyorsanız, Windows 11’in sunduğu “Akıllı Depolama” (Storage Sense) özelliği işinizi kolaylaştırabilir. Ayarlar > Sistem > Depolama yolunu izleyerek ulaşabileceğiniz bu özellik sayesinde, geçici dosyaların temizliği belirlediğiniz aralıklara göre otomatik hale getirilebilir. İndirilenler klasörü veya Geri Dönüşüm Kutusu’ndaki dosyaların ne zaman silineceği gibi ayarlar da kullanıcıya bırakılıyor.
